Biển luôn là điểm đến lý tưởng cho những chuyến du lịch, đặc biệt với các nhiếp ảnh gia yêu thích khung cảnh hoàng hôn, sóng nước và cuộc sống ven bờ đầy màu sắc. Tuy nhiên, môi trường biển lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho thiết bị nhiếp ảnh như cát, nước mặn, độ ẩm cao và thậm chí là nguy cơ mất trộm. Để chuyến đi không biến thành “ác mộng” vì máy ảnh hư hỏng hoặc thất lạc, bạn cần nắm rõ cách bảo vệ máy ảnh an toàn khi đi du lịch biển. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ loạt mẹo thực tế, dễ áp dụng giúp bạn yên tâm sáng tạo và tận hưởng hành trình trọn vẹn.
Những mối nguy hiểm cho máy ảnh khi đi chụp tại bãi biển
Cát
Một trong những mối nguy hiểm tiềm tàng nhất cho máy ảnh khi đi biển là cát. Nó giống như kim tuyến vậy, khi dính vào thì rất khó để làm sạch hoàn toàn. Không chỉ gây phiền toái, cát còn là nguyên nhân khiến máy ảnh có thể bị hư hại nghiêm trọng. Với tính chất mài mòn cao (vốn được dùng để đánh bóng và làm nhám bề mặt), cát có thể làm xước ống kính, kẹt vòng zoom hoặc vòng lấy nét, và làm liệt các nút bấm, bánh xoay điều khiển. Trong trường hợp xấu hơn, nếu cát lọt vào bên trong thân máy, nó có thể gây hỏng cảm biến. Chính vì vậy, khi tác nghiệp ở bãi biển, bạn cần đặc biệt chú ý đến việc giữ cát tránh xa khỏi máy ảnh và ống kính bằng các biện pháp bảo vệ phù hợp.
Nước biển
Bên cạnh cát, nước biển cũng là một mối nguy hại nghiêm trọng cho máy ảnh khi đi chụp tại bãi biển. Khác với nước ngọt, nước biển chứa nhiều muối và khoáng chất có tính ăn mòn cao. Chỉ một vài giọt nước mặn cũng có thể làm oxi hóa các chi tiết kim loại, ăn mòn linh kiện điện tử bên trong, thậm chí gây chập mạch hoặc hỏng mạch điện.
Điều đáng lo ngại hơn là tác hại của nước biển không chỉ xảy ra ngay khi máy bị ướt, mà vẫn tiếp tục âm thầm diễn ra nếu bạn không vệ sinh thiết bị kịp thời. Lớp muối bám lại sau khi nước bốc hơi sẽ tiếp tục gây ăn mòn, khiến thiết bị xuống cấp nhanh chóng theo thời gian. Vì vậy, bạn cần vệ sinh máy ảnh ngay khi bị dính nước biển để đảm bảo độ bền và hiệu suất cho thiết bị của mình.
Nguy cơ bị mất trộm thiết bị máy ảnh
Ngoài những mối nguy hại từ cát và nước biển, khi chụp ảnh ở bãi biển bạn cũng cần đặc biệt cảnh giác với nguy cơ bị trộm cắp thiết bị. Những bãi biển đông đúc là nơi lý tưởng để kẻ gian lợi dụng sơ hở. Khi bạn đang mải mê tác nghiệp, để thiết bị sơ hở trên bãi cát, hoặc rời mắt khỏi balo máy ảnh trong chốc lát, nguy cơ bị mất máy ảnh hoặc ống kính giá trị cao là rất lớn.
Làm thế nào để bảo vệ máy ảnh an toàn khi du lịch đi biển?
Tuyệt đối không đặt máy ảnh trực tiếp xuống cát
Một trong những nguyên tắc quan trọng nhất khi chụp ảnh tại biển là không bao giờ đặt máy ảnh trực tiếp xuống đất, đặc biệt là trên cát. Ngay cả khi bạn trải khăn hay áo dưới máy, rủi ro vẫn rất cao, vì cát có thể dễ dàng len lỏi vào bên trong thiết bị qua các khe hở nhỏ. Đây là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng kẹt vòng zoom, trầy ống kính hoặc hư hỏng cảm biến.
Nếu buộc phải đặt máy ảnh xuống, hãy cho máy vào túi máy có khóa kéo, túi chống nước, ziplock hoặc hộp nhựa kín. Trường hợp tạm thời, bạn có thể đặt máy lên ghế xếp hoặc thùng giữ lạnh cao, miễn là nơi đó cách xa mặt đất và tránh được gió thổi cát hoặc nước bắn vào. Với các bức ảnh góc thấp hoặc phơi sáng lâu, bạn không thể cầm máy bằng tay thì hãy sử dụng tripod có khả năng hạ thấp chân hoặc “ground pod” chuyên dụng, thay vì đặt máy trực tiếp lên cát. Đừng quên luôn quan sát thiết bị cẩn thận, tránh để người đi qua vô tình đá vào hoặc bị sóng tràn gây hư hại nghiêm trọng.
Không thay ống kính khi sử dụng ở bãi biển
Việc thay ống kính khi đang chụp ngoài trời luôn tiềm ẩn nguy cơ bụi bẩn hoặc hơi ẩm lọt vào trong thân máy, nhưng tại bãi biển, rủi ro này càng cao hơn gấp nhiều lần. Cát mịn, bụi muối và hơi nước biển có thể bị gió thổi bay và nhanh chóng xâm nhập vào bên trong máy ảnh, đặc biệt là khi bạn tháo ống kính ra. Điều này có thể dẫn đến trầy cảm biến, kẹt cơ chế bên trong hoặc ăn mòn linh kiện điện tử.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn khi đi chụp tại bãi biển, bạn nên chuẩn bị trước ống kính phù hợp với mục đích chụp để tránh phải thay đổi khi đang ở bãi biển. Trong trường hợp bắt buộc phải đổi ống kính giữa buổi chụp, hãy tìm một không gian kín, an toàn và tránh gió như: xe ô tô, phòng thay đồ ven biển hoặc khu vực có mái che. Việc này sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ bụi cát hoặc hơi muối xâm nhập vào thân máy.
Chọn đúng ống kính cần sử dụng ngay từ đầu
Không chỉ thân máy, ống kính cũng là bộ phận dễ bị ảnh hưởng bởi cát và muối biển, đặc biệt là các ống kính zoom có cơ chế kéo dài (telescoping) khi zoom hoặc lấy nét. Nếu cát lọt vào các khớp trượt hoặc vòng zoom/focus, nó có thể gây ra tiếng kêu “rạo rạo”, tăng ma sát, thậm chí làm kẹt hoàn toàn ống kính - ảnh hưởng đến trải nghiệm chụp và làm hỏng thiết bị.
Để hạn chế rủi ro này, bạn nên ưu tiên sử dụng ống kính một tiêu cự (prime lens) hoặc ống kính zoom có thiết kế lấy nét và zoom nội bộ (internal focusing & internal zoom). Các loại ống này không thay đổi chiều dài vật lý khi lấy nét hoặc zoom, giúp giảm thiểu khe hở và ngăn bụi cát lọt vào bên trong cơ chế vận hành. Việc lựa chọn đúng loại ống kính ngay từ đầu sẽ giúp bạn yên tâm hơn khi tác nghiệp tại môi trường khắc nghiệt như bãi biển, đồng thời kéo dài tuổi thọ cho thiết bị.
Giữ tay luôn sạch sẽ
Một sai lầm phổ biến khi chụp ảnh ở biển là vô tình truyền cát và muối từ tay lên máy ảnh. Sau khi chơi đùa dưới nước, ngồi trên cát hay chỉ đơn giản là cầm nắm vật dụng khác, tay bạn có thể đã dính đầy cát mịn hoặc nước biển mặn. Khi đó, việc cầm vào thiết bị sẽ làm cát lọt vào các khe hở, đồng thời gây ăn mòn linh kiện bên trong theo thời gian do muối biển.
Vì vậy, trước khi chạm vào máy ảnh hoặc thay ống kính, bạn nên rửa tay bằng nước sạch (nước ngọt) nếu có thể, hoặc ít nhất là làm sạch hoàn toàn cát và lau khô tay. Đây là một thao tác nhỏ nhưng đóng vai trò rất lớn trong việc giữ thiết bị luôn sạch sẽ, bền bỉ và hoạt động ổn định trong suốt chuyến đi.
Luôn mang theo bóng thổi bụi
Sau khi chụp ảnh tại biển, việc làm sạch thiết bị càng sớm càng tốt là điều bắt buộc. Ngoài hơi ẩm và muối biển, cát và bụi mịn cũng là tác nhân gây hại cực lớn, nhất là với bề mặt kính của ống kính máy ảnh. Một sai lầm phổ biến là vô tình dùng áo, khăn hoặc tay áo để lau bụi trên mặt kính. Tuy nhiên, hành động này có thể gây ra những vết xước nhỏ li ti do các hạt cát bị ma sát trực tiếp lên bề mặt kính. Dù bạn không nhìn thấy ngay bằng mắt thường, nhưng các vết xước này có thể làm giảm độ sắc nét, gây hiện tượng lóe sáng (flare) hoặc ảnh mờ vùng, ảnh hưởng đến chất lượng ảnh về lâu dài.
Cách xử lý đúng khi thiết bị dính cát, bụi:
- Dùng bóng thổi bụi (bulb blower) để thổi sạch cát và bụi mịn khỏi bề mặt ống kính và khe hở.
- Không chạm tay hoặc dùng vải khô để lau khi chưa làm sạch cát.
- Nếu cần lau, hãy dùng dung dịch vệ sinh lens và khăn microfiber chuyên dụng, và chỉ lau sau khi đã đảm bảo bề mặt không còn hạt cứng.
Tránh xa các con sóng xô bờ
Ngoài cát, thì nước biển chính là một trong những rủi ro dễ gặp nhất khi chụp ảnh tại bãi biển. Rất có thể chỉ vài phút lơ là, bạn sẽ bị những cơn sóng vỗ bờ tạt thẳng vào người cũng như thiết bị trên tay, gây hư hại thiết bị nghiêm trọng. Do đó, để đảm bảo an toàn trong quá trình chụp, bạn nên hạn chế tối đa việc chụp gần những con sóng. Nếu bạn muốn chụp ảnh gần nước, hãy sử dụng túi chống nước (Underwater Housings) chuyên dụng để bảo vệ máy ảnh khỏi môi trường khắc nghiệt. Đồng thời, đừng quên kiểm tra dữ liệu thủy triều trước và trong khi tác nghiệp, tránh để thiết bị hoặc balo nằm trong khu vực mà thủy triều có thể dâng lên, khiến bạn không kịp trở tay.
Hạn chế tối đa thời gian sử dụng máy ảnh trên bãi biển
Dù đã áp dụng nhiều biện pháp bảo vệ, máy ảnh vẫn luôn tiềm ẩn nguy cơ hư hại khi sử dụng tại bãi biển. Cát và hơi muối, nước biển đều có thể dễ dàng len lỏi vào chiếc máy ảnh của bạn. Vì vậy, nếu bạn thực sự muốn bảo vệ thiết bị của mình, hãy giới hạn thời gian sử dụng máy ảnh ở mức cần thiết nhất. Hãy lên kế hoạch trước, chụp nhanh những khoảnh khắc mong muốn, sau đó đặt máy ảnh trở lại túi chống nước hoặc cất gọn vào balo. Việc này không chỉ giảm thiểu mức độ tiếp xúc với môi trường khắc nghiệt.
Không để túi máy ảnh rời khỏi tầm mắt
Dù bạn đã cẩn thận chống cát, chống nước muối hay sử dụng phụ kiện bảo vệ, nhưng nếu lơ là cảnh giác, toàn bộ thiết bị vẫn có thể “không cánh mà bay” chỉ trong vài phút. Các bãi biển thường khá đông đúc, do đó việc mất trộm hoàn toàn có thể xảy ra. Vì vậy, nguyên tắc hàng đầu khi đi chụp là không để túi máy ảnh của bạn rời khỏi tầm mắt.
Một vài lưu ý nhỏ nhưng có thể giúp bạn giảm thiểu nguy cơ cần chú ý như:
- Luôn mang túi máy ảnh bên người, kể cả khi bạn chỉ rời chỗ vài phút.
- Nếu đi cùng bạn bè, hãy nhờ người tin tưởng trông giữ thiết bị khi bạn cần di chuyển.
- Không để túi máy ảnh trên khăn, ghế hay cát rồi đi bơi - đây là thời điểm dễ bị “móc mất” nhất.
- Tốt nhất, sau khi chụp xong, hãy đưa máy về cất an toàn trong xe khóa kín hoặc khách sạn, rồi quay lại tận hưởng biển.
Sử dụng dây đeo để tránh máy ảnh bị rơi
Một trong những tai nạn dễ xảy ra nhất khi chụp ảnh ở biển chính là làm rơi máy ảnh xuống cát hoặc xuống nước, khiến máy ảnh bị hư hại nghiêm trọng. Đặc biệt khi bạn di chuyển trên nền cát lún, dốc đá hoặc nước nông, việc trượt chân hay tuột tay là hoàn toàn có thể xảy ra. Để tránh tình huống đáng tiếc này, sử dụng dây đeo máy ảnh là một giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Dù trong thời tiết nóng nực, việc đeo dây có thể gây khó chịu đôi chút, nhưng nó sẽ giúp bạn giữ an toàn cho thiết bị trong trường hợp tay ra mồ hôi, trơn trượt hoặc mất thăng bằng.
Sử dụng kính lọc bảo vệ ống kính
Việc dùng kính lọc bảo vệ vẫn là chủ đề gây tranh cãi trong cộng đồng nhiếp ảnh. Nhiều người cho rằng chúng ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh, số khác thì luôn gắn kính lọc lên mọi ống kính họ sử dụng. Tuy nhiên, khi chụp ảnh ở môi trường nhiều rủi ro như bãi biển, việc gắn một lớp kính lọc là biện pháp bảo vệ cực kỳ đáng giá. Cát biển có tính mài mòn rất cao, chỉ cần một chút cát bắn lên cũng có thể làm trầy bề mặt ống kính, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hình ảnh. Trong khi đó, một chiếc kính lọc bảo vệ có giá chỉ từ 200.000 - 400.000VNĐ, và bạn hoàn toàn có thể thay thế dễ dàng nếu bị trầy.
Trên thực tế, bạn sẽ khó nhận thấy sự khác biệt rõ rệt về chất lượng ảnh khi sử dụng kính lọc, đặc biệt nếu bạn không chụp trong điều kiện ánh sáng quá khắt khe. Và nếu ảnh của bạn chỉ dùng để đăng tải lên mạng xã hội như Instagram hay Facebook, thì việc giữ ảnh ở chất lượng quá cao cũng không thực sự cần thiết.
Vệ sinh máy ảnh ngay sau khi trở về từ bãi biển
Kể cả khi bạn không để máy ảnh tiếp xúc trực tiếp với sóng biển, nhưng bụi muối và hơi nước mặn vẫn có thể bám vào thiết bị. Muối biển có tính ăn mòn cao và có thể gây rỉ sét, oxi hóa linh kiện điện tử và làm giảm tuổi thọ của máy ảnh nếu không được vệ sinh đúng cách. Vì vậy, làm sạch thiết bị sau mỗi buổi chụp tại biển là bước vô cùng quan trọng.
Cách vệ sinh máy ảnh sau khi chụp ở biển:
- Dùng bóng thổi bụi để nhẹ nhàng thổi sạch cát và bụi bẩn, tránh dùng tay hoặc khăn lau trực tiếp vì cát có thể làm xước bề mặt kính.
- Nếu có cát bám trên ống kính, không lau ngay bằng khăn khô, hãy xử lý bằng cách thổi sạch trước.
- Dùng khăn mềm thấm nước ngọt sạch để lau bề mặt máy ảnh, loại bỏ bụi muối hoặc hơi nước mặn.
- Với mặt kính ống kính, sử dụng dung dịch vệ sinh lens chuyên dụng và khăn microfiber để lau sạch lớp muối bám.
- Cuối cùng, đảm bảo máy ảnh hoàn toàn khô ráo và không còn dư muối trước khi cất vào túi bảo quản.
Chăm sóc máy ảnh đúng cách sau mỗi chuyến đi biển sẽ giúp duy trì hiệu suất hoạt động và kéo dài tuổi thọ thiết bị, đồng thời giữ cho ảnh chụp luôn sắc nét, không bị ảnh hưởng bởi ẩm mốc hay bụi bẩn.
Xem thêm:
- Mẹo Mua Bộ Lọc Ống Kính Máy Ảnh Phù Hợp Cho Người Mới
- Làm Thế Nào Để Tìm Ra Phong Cách Nhiếp Ảnh Của Riêng Bạn?
Tổng kết
Du lịch biển luôn là cơ hội tuyệt vời để ghi lại những khung hình sống động và đầy cảm xúc. Tuy nhiên, cát, nước mặn và cả nguy cơ mất cắp luôn rình rập thiết bị của bạn. Vì vậy, nắm vững những cách bảo vệ máy ảnh an toàn khi đi du lịch biển không chỉ giúp bạn an tâm tác nghiệp, mà còn kéo dài tuổi thọ cho bộ thiết bị đắt giá. Hãy luôn chủ động phòng ngừa rủi ro, chuẩn bị kỹ lưỡng và đừng quên ưu tiên sự an toàn của thiết bị như chính những bức ảnh mà bạn trân quý.