Phơi sáng lệch phải (ETTR) là kỹ thuật phơi sáng giúp bạn cải thiện chất lượng hình ảnh mang đến bức ảnh ít nhiễu và nhiều chi tiết nhất có thể trong bóng tối. Tuy nhiên kỹ thuật này đang gây rất nhiều tranh cãi. Nhiều nhiếp ảnh gia cho rằng nó thật sự phù hợp để có được bức ảnh đẹp nhưng cũng có nhiều người cho rằng nó thật sự phức tạp và không cần thiết phải có. Những khác biệt về suy nghĩ và quan điểm này có thể bắt nguồn từ việc ETTR không phải là kỹ thuật dễ dàng và có thể làm hỏng độ phơi sáng của nếu sử dụng không đúng cách.
Các nguyên tắc cơ bản của phơi sáng lệch phải
Độ phơi sáng đề cập đến lượng ánh sáng truyền đến cảm biến của máy ảnh của bạn. Một hình ảnh được phơi sáng tốt về mặt kỹ thuật là một hình ảnh đủ sáng hoặc đủ tối mà không làm mất đi các chi tiết trong vùng tối hoặc vùng sáng. Để có được độ phơi sáng phù hợp đòi hỏi bạn phải hiểu rõ về tam giác phơi sáng và cách bù phơi sáng.
Tầm quan trọng của Histogram?
Hầu hết tất cả các máy ảnh đều cung cấp cho bạn biểu đồ phân bổ số lượng điểm ảnh tương ứng với mức độ sáng của bứa ảnh - Histogram. Đây là một công cụ tuyệt vời cho phép bạn kiểm tra độ phơi sáng của hình ảnh. Biểu đồ có hai trục tung và hoành. Trong đó, trục tung thể hiện số lượng điểm ảnh đang có tại vùng đó. Đỉnh càng cao, tức là khu vực đó càng tập trung nhiều điểm ảnh. Trục hoành thể hiện độ sáng và màu sắc của tấm ảnh theo hướng tăng dần từ trái sang phải, từ tối sang sáng.
Qua đó, nếu biểu đồ được trải đều trên toàn bộ trục hoành thì hình ảnh được coi là phơi sáng tốt. Nếu biểu đồ có xu hướng nghiêng về ở bên trái, điều đó có nghĩa là các tông màu tối chiếm ưu thế trong hình ảnh. Ngược lại, nếu biểu đồ lệch về bên phải nghĩa là ảnh bị dư sáng và tông màu sáng chiếm ưu thế.
Tại sao ETTR có thể giúp bạn có được hình ảnh đẹp hơn?
Phơi sáng lệch phải - ETTR là kỹ thuật chụp ảnh cố tình phơi sáng hình ảnh mà không làm cho bức ảnh bị cháy sáng. Khi xử lý hậu kỳ, bạn giảm độ phơi sáng về giá trị chính xác. Lúc này, bạn sẽ có một tệp hình ảnh chất lượng cao hơn so với việc bạn phơi sáng ảnh một cách chính xác hoặc thiếu sáng ngay từ đầu.
Thông thường, cảm biến của máy ảnh thu nhận ánh sáng theo cách phi tuyến tính. Cảm biến có khá ít không gian để chụp các tông màu tối hơn là chụp các tông màu sáng. Vì vậy, khi chụp phơi sáng lệch phải, ảnh sẽ có nhiều tông màu sáng và cảm biến sẽ có khả năng lưu trữ được nhiều thông tin hơn. Điều này có ý nghĩa quan trọng liên quan đến chất lượng hình ảnh. Nếu bạn khôi phục các chi tiết từ vùng tối trong quá trình hậu kỳ sẽ tạo ra nhiễu trong ảnh. Còn nếu khôi phục chi tiết từ các điểm nổi bật của vùng sáng sẽ không ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh của bạn.
Sử dụng ETTR như thế nào để có được hình ảnh chất lượng tốt hơn?
Khi bạn sử dụng kỹ thuật ETTR, bạn phải chụp ảnh ở định dạng RAW để thuận tiện cho việc điều chỉnh sau này. File RAW sẽ cho phép bạn thực hiện nhiều điều chỉnh hơn JPG. Bạn nên cẩn thận để để không làm cháy các vùng sáng vì điều này hoàn toàn có thể làm hỏng hình ảnh của bạn:
Để chắc chắn rằng bạn không khiến bức ảnh của mình cháy sáng, hãy kiểm tra biểu đồ và đảm bảo rằng các điểm pixel không xuất hiện quá nhiều ở phía bên phải của biểu đồ. Nếu máy ảnh của bạn có tùy chọn hiển thị ‘blinkies’ (chỉ báo trực quan đánh dấu các khu vực bị cháy), hãy bật tùy chọn này. Bằng cách này, bạn có thể thấy các vùng trắng tinh nhấp nháy. Cuối cùng, giảm độ phơi sáng trong xử lý hậu kỳ. Bạn có thể sử dụng bất kỳ phần mềm nào để chỉnh sửa như Lightroom.
Khi nào bạn nên sử dụng ETTR?
ETTR là một kỹ thuật tốt bạn cần biết và ghi nhớ, tuy nhiên, việc sử dụng nó nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào bạn. ETTR rất hữu ích nếu bạn có sẵn định hướng về bối cảnh và nó khá là phù hợp để chụp ảnh phong cảnh. Thế nhưng, trong một số tình huống bạn nên tránh sử dụng ETTR, ví dụ như khi chụp ảnh chân dung trẻ em, đám cưới, ảnh thể thao hoặc ảnh động vật hoang dã.
Tạm kết
Kỹ thuật phơi sáng lệch phải là một kỹ thuật đơn giản nếu bạn có thể kiểm soát ánh sáng đi vào ống kính. Tuy nhiên, nếu phơi sáng quá mức, bạn có thể phá hỏng hình ảnh. Để hạn chế điều này, bạn hãy năm vững biểu đồ ảnh và sử dụng đèn flash. Cần lưu ý là ETTR không thật sự phù hợp trong nhiều thể loại chụp ảnh.