Ống kính Anamorphic có thể tạo thêm vẻ điện ảnh độc đáo cho các bộ phim của bạn, tuy nhiên chúng không phù hợp với tất cả các lĩnh vực làm phim. Bằng cách hiểu rõ cách thức hoạt động của ống kính, bạn sẽ đưa ra được những quyết định đúng đắn về việc khi nào nên sử dụng ống kính Anamorphic cho các bộ phim của riêng mình.
Ống kính Anamorphic là gì?
Từ ‘anamorphic’ bắt nguồn từ các từ trong tiếng Hy Lạp là ‘ana’ và ‘morph’. Hai từ này cùng nói về một thứ gì đó bị thay đổi hình dạng nhưng sau đó lại quay trở về bình thường. Trong nhiếp ảnh, điều này có liên quan đến việc hình ảnh bị bóp méo khi chụp nhưng sau đó lại quay trở về trạng thái bình thường khi hiển thị. Ống kính Anamorphic là một loại ống kính điều chỉnh hình ảnh được chiếu lên cảm biến của máy ảnh bằng cách ép tỷ lệ khung hình rộng hơn để vừa với phim 35 mm tiêu chuẩn mà không làm giảm độ phân giải. Ống kính Anamorphic có trường nhìn rộng hoặc tỷ lệ khung hình rộng hơn và “ép” nó để vừa với cảm biến nhỏ hơn. Hầu hết các ống kính đều tối đa hóa việc sử dụng cảm biến bằng cách thu nhiều cảnh quay hơn.
Có hai loại ống kính có thể được sử dụng trong chế tạo phim là ống kính hình cầu và ống kính Anamorphic. Ống kính hình cầu là loại ống kính thường xuyên được sử dụng để truyền hình ảnh đến cảm biến hoặc phim mà không ảnh hưởng đến tỷ lệ khung hình. Ngược lại, ống kính Anamorphic lại làm biến dạng hình ảnh, ép nó theo chiều ngang trong khi vẫn giữ lại chiều dọc. So với thấu kính hình cầu thì ống kính Anamorphic có xu hướng lớn hơn và nặng hơn, điều này khiến chúng ít phù hợp hơn để làm phim yêu cầu sự di chuyển và khẩu độ tối đa tương đối chậm của ống kính sẽ cần nhiều ánh sáng hơn khi quay phim. Đặc biệt, ống kính có nhiều biến dạng hơn thấu kính hình cầu khiến cho việc xử lý hình ảnh trở nên khó khăn hơn. Các thành phần thủy tinh phụ trong thấu kính anamorphic có thể ảnh hưởng đến độ sắc nét của hình ảnh.
Sự ra đời của màn ảnh rộng
Mặc dù một số định dạng màn ảnh rộng đã được thử nghiệm trong những ngày đầu của phim chiếu rạp nhưng phần lớn các bộ phim đều được quay ở tỷ lệ khung hình 35mm tiêu chuẩn là 1.37: 1 cho đến đầu những năm 1950. Sau đó, Khi truyền hình phát triển, lượng người xem phim rạp ngày càng ít hơn nên các hãng phim đã chuyển sang làm phim ở tỷ lệ màn hình rộng để thu hút khán giả.
Ống kính Anamorphic được phát triển để sử dụng toàn bộ khung phim 35mm, nén hình ảnh theo chiều ngang bằng hệ số 2 trong khi sử dụng toàn bộ chiều cao của khung. Khi bộ phim hoàn chỉnh được chiếu tại rạp chiếu phim, ống kính máy chiếu tương ứng sẽ tách hình ảnh trở lại tỷ lệ chính xác của nó. Bằng cách này, tỷ lệ khung hình phim màn ảnh rộng 2.39:1 có thể thu được từ các khung hình phim có tỷ lệ khung hình 1.37: 1.
Hình ảnh tạo ra từ ống kính anamorphic
Ống kính anamorphic được phát triển không chỉ khắc phục những hạn chế của khung phim 35mm mà ống kính còn tăng thêm vẻ đẹp cho hình ảnh. Một trong những tính năng độc đáo nhất của ảnh anamorphic là các yếu tố nằm ngoài tiêu điểm tạo ra hiệu ứng bokeh hình bầu dục dọc đặc biệt. Những chi tiết bị lóa cũng có thể nhìn thấy dưới dạng các vệt ngang hoặc dọc trên khung hình.
Khi sử dụng, ống kính Anamorphic có độ sâu trường ảnh nông hơn so với ống kính hình cầu làm cho hình ảnh trở nên đậm chất điện ảnh. Để hiểu hiệu ứng này, hãy hình dung rằng bạn đang sử dụng ống kính Anamorphic 50mm với cùng phối cảnh của ống kính hình cầu, nhưng do sự nén của hình ảnh dọc theo trục ngang, tiêu cự ngang hiệu dụng của ống kính là 25mm. Để đạt được trường nhìn tương tự như thấu kính hình cầu 50mm, bạn phải sử dụng ống kính tiêu cự 100mm, do đó độ sâu trường ảnh cũng trở nên nông hơn.
Ảnh chụp bằng ống kính Anamorphic bị nén theo trục ngang.
Ảnh chụp bằng ống kính Anamorphic sau khi được khử nén.
Tỷ lệ khung hình
Trong chụp ảnh tĩnh, chúng ta có xu hướng sử dụng các số nguyên khi nhắc về tỷ lệ khung hình như 3x2, 4x3, 5x4, 10x8. Trong làm phim Anamorphic, tỷ lệ này được đo bằng cách sử dụng 1 làm chiều cao của khung hình. Vì thế, tỷ lệ khung hình phổ biến ngày nay bao gồm 2.35:1, 2.39:1 và 2.40:1. Theo tiêu chuẩn của Hiệp hội Kỹ sư Điện ảnh và Truyền hình (SMPTE) chỉ định thì tỷ lệ khung hình 2.39:1 là tỷ lệ cho chiếu màn hình rộng. Bên cạnh đó, có rất nhiều tỷ lệ khung hình do các hãng phim khác nhau đặt ra để phù hợp với nhu cầu làm phim của họ.
Ở thời đại kỹ thuật số, các nhà làm phim có thể sử dụng bất kỳ tỷ lệ nào phù hợp với họ, mặc dù một số nhà làm phim vẫn tuân theo tỷ lệ đã thiết lập sẵn vì sự quen thuộc và ý nghĩa của nó đối với khán giả. Trong rạp chiếu phim tùy vào từng bộ phim mà các phần cuối của định dạng rộng có thể được cắt khỏi hình ảnh để đáp ứng đúng tỷ lệ yêu cầu 2.39: 1, đặc biệt khi sử dụng ống kính anamorphic 2x. Nhưng trong video kỹ thuật số, có thể tạo timeline với bất kỳ tỷ lệ nào để có thể hiển thị theo tỷ lệ 3.5:1 nếu muốn.
Định dạng khung hình được tạo ra như thế nào
Với các ống kính thông thường, hình ảnh xung quanh sẽ có số đo bằng nhau. Trong khi đó ống kính Anamorphic thu được trường xem kéo dài theo chiều ngang. Để đạt được điều này, ống kính sẽ ép hình ảnh theo chiều ngang để vừa với kích thước của cảm biến. Chế độ xem được nén phải phù hợp với cảm biến tương đối vuông chẳng hạn như chip Micro Four Thirds 4: 3. Ống kính anamorphic sẽ bóp méo chế độ xem ngang để nó vừa với không gian cảm biến có sẵn.
Để làm điều này, một phần tử hình trụ có hình dạng của một phần được cắt ra từ cái ống được trang bị và uốn cong theo một mặt phẳng. Hình trụ đó là hình dạng được tạo ra khi bạn uốn cong một tờ giấy – cong theo phương ngang nhưng vẫn phẳng ở phương thẳng đứng cho phép thu được trường nhìn rộng hơn theo chiều ngang. Trong thế giới kỹ thuật số, chỉ cần một ống kính Anamorphic để ghi lại hình ảnh vì phần mềm chỉnh sửa có thể được sử dụng để kéo giãn hình ảnh đã ghi và làm cho các đối tượng trông chính xác về mặt hình học một lần nữa.
Ống kính anamorphic có phù hợp với bạn không?
Ống kính Anamorphic có thể không thích hợp với những tác vụ hàng ngày như chụp ảnh, quay phim. Tuy nhiên, đối với dự án phim lớn, ống kính Anamorphic có thể làm tăng giá trị và mang lại cho phim của bạn một chất điện ảnh độc đáo, nó cung cấp cho bạn cái nhìn thú vị về thế giới xung quanh. Với hệ số phóng đại, trường nhìn rộng hơn và các thành phần thấu kính đặc biệt, không có một ống kính nào có thể ghi lại cảnh quay giống như cách mà ống kính anamorphic đã làm.
Trên đây là những kiến thức bạn nên biết về ống kính Anamorphic, VJShop hy vọng bạn sẽ nắm vững và có thể thử sức với ống kính này.