Drone là gì? UAV là gì? FPV drone là gì? Nếu bạn mới tìm hiểu về các loại máy bay không người lái thì chắc hẳn sẽ nghe qua về các khái niệm này. Nhiều người không hiểu rõ từng loại máy bay không người lái này mà thường dùng tên gọi này cho loại máy bay kia, dẫn đến tình trạng hiểu sai khá nhiều. Do vậy, bài viết này VJShop sẽ giúp bạn giải nghĩa tường tận từng loại khái niệm này, giúp bạn nắm được những khiến thức cơ bản về máy bay không người lái.
|
Tóm tắt nội dung: |
Tổng quan về UAV, Drone, Flycam và FPV Drone
UAV, Drone, Flycam và FPV Drone có thể gọi chung là máy bay không người lái. Ban đầu chúng được nghiên cứu để thực hiện các nhiệm vụ quân sự với cái tên UAV. Tuy nhiên, sau này nhận thấy nhiều ưu điểm của loại thiết bị này, người ta đã phát triển và đặt tên cho từng loại máy bay không người lái để dễ dàng phân biệt. Cụ thể như chúng tôi đã trình bày ở phần giải thích bên dưới đây.
Mỗi loại máy bay không người lái khác nhau sẽ có khả năng di chuyển và khoảng cách cũng như độ cao bay khác nhau. Máy bay không người lái tầm trung có khả năng di chuyển khoảng 40km và chủ yếu được sử dụng bởi những người yêu thích điều khiển máy bay. Các máy bay không người lái có thể bay được 120km thường được dùng trong quân sự để thu thập thông tin tình báo. Ngoài ra còn có các drone có thể bay 600km hoặc hơn được dùng trong thu thập thông tin tình báo, nghiên cứu khoa học và nghiên cứu khí tượng.
Bởi vì máy bay không người lái có thể được điều khiển từ xa và có thể bay ở các khoảng cách và độ cao khác nhau nên được sử dụng rất phổ biến trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Chúng có thể dùng để tìm kiếm cứu nạn trong thiên tai, hỗ trợ nghiên cứu các tình huống thiên tai để đưa ra hướng xử lý nhanh chóng,... Ngoài ra, chúng cũng có thể sử dụng như thiết bị giải trí cho còn người và là công cụ ghi lại hình ảnh tuyệt vời cho các nhiếp ảnh gia.
Giải thích các thuật ngữ: UAV, Drone, Flycam và FPV Drone là gì?
1. UAV là gì?
Thuật ngữ UAV là viết tắt của cụm từ “Unmanned Aerial Vehicle” – Phương tiện di chuyển trong không trung không người lái, hay thường gọi là Máy bay không người lái. Ngoài ra, chúng ta có thêm một thuật ngữ bổ sung là UAS (Unmanned Aerial System) – Hệ thống máy bay không người lái. Hệ thống này không chỉ có máy bay mà còn bao gồm cả trạm kiểm soát và một số thiết bị khác.
Về cơ bản, máy bay không người lái là một robot được điều khiển từ xa hoặc có khả năng tự bay theo lộ trình có sẵn thông qua việc lập trình, điều khiển bởi một hệ thống phức tạp kết hợp với các cảm biến trên máy bay và GPS.
Trong quá khứ, UAV thường được gắn liền với quân đội, nơi chúng ban đầu được sử dụng để thực hiện nhiệm vụ phòng không, thu thập thông tin và nhiều chức năng khác. Hiện nay, Các máy bay không người lái cũng được sử dụng trong các lĩnh vực dân sự như tìm kiếm và cứu hộ, giám sát giao thông, theo dõi thời tiết, chữa cháy, cũng như các dịch vụ quay phim, nông nghiệp, thậm chí cả giao hàng.
“Tất cả UAV đều là một Drone, nhưng không phải tất cả Drone đều là UAV”. Điều này có khiến bạn bối rối không? Cùng tìm hiểu sâu về vấn đề thông qua các thuật ngữ sau nhé!
2. Drone là gì?
So với UAV thì thuật ngữ Drone được sử dụng phổ biến hơn. Nó ám chỉ những thiết bị UAV kiểu mới, được thiết kế đa dạng từ kích thước đến hiệu suất động cơ. Các Drone kiểu mới này được ứng dụng rộng rãi trong các phương tiện truyền thông, sự kiện, phim ảnh và TV. Chúng có cấu tạo được kết hợp giữa phần phần cứng và phần mềm cho khả năng cất cánh, bay và hạ cánh tốt. Bên cạnh đó, các drone sẽ thường được trang bị cánh quạt hoặc cánh cố định, cảm biến, hệ thống định vị và con quay hồi chuyển (để ổn định) và được vận hành bởi các trạm điều khiển mặt đất.
Tuy nhiên, các chuyên gia trong ngành đều chỉ ra điểm khác nhau giữa Drone và UAV là UAV cần có khả năng bay tự động, trong khi Drone thì không. Do đó, tất cả các UAV đều là Drone nhưng không phải ngược lại.
3. Flycam là gì?
Flycam hay còn có tên khác là “Drone with camera” hoặc “Flying camera” – Thiết bị dùng cho quay phim, chụp ảnh trên không. Bản thân thiết bị này là một biến thể của Drone được trang bị thêm camera gắn với một hệ thống gimbal ổn định chắc chắn. Tất cả nhằm phục vụ nhu cầu quay phim hoặc chụp ảnh từ trên cao.
Ban đầu, đây chỉ là một mô hình máy bay nhỏ gọn được gắn thêm thiết bị thu hình ảnh và sử dụng như một món đồ chơi giải trí. Tuy nhiên, trải qua nhiều lần nâng cấp, cải tiến, các thiết bị flycam giờ đây đã sở hữu rất nhiều tính năng vô cùng mạnh mẽ và được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày.
4. FPV Drone là gì?
FPV Drone – “First Person View” Drone (Thiết bị bay với chế độ xem góc nhìn thứ nhất), là một thiết bị bay tương tự flycam, có khả năng truyền không dây video trực tiếp tới kính FPV, tai nghe, thiết bị di động hoặc màn hình. FPV Drone giúp người dùng có cảm giác như đang nhập vai vào phi công, điều khiển máy bay theo ý đồ của mình và làm thỏa mãn những khát khao được chinh phục bầu trời.
FPV Drone cho phép chúng ta bay nhanh hơn, cao hơn và xa hơn nhiều so với cách điều khiển thông thường là quan sát từ mặt đất. Với FPV, bạn sẽ không còn lo lắng khi nhầm lẫn phương hướng, vì góc nhìn thứ nhất sẽ giúp bạn điều khiển chính xác thiết bị bay của mình. Đặc biệt, các FPV Drone có thể dễ dàng tiếp cận không gian nhỏ hơn như trong nhà, các khu rừng, các khe, rãnh núi,… nơi mà bạn không thể nhìn thấy chướng ngại vật từ một vị trí cố định.
Phân biệt UAV, Drone và Flycam
Từ định nghĩa trên, chúng ta có thể hiểu UAV, Drone và Flycam đều là những thiết bị bay không người. Những thiết bị này thường được điều khiển thông qua bảng điều khiển hoặc bằng điện thoại thông minh. Với hình dạng, kích thước và công năng sử dụng khác nhau mà chúng được chia thành các loại riêng biệt. Cụ thể, các điểm giống và khác nhau của 3 thiết bị này như sau:
| UAV | Drone | Flycam | |
| Tương đồng |
|
||
| Khác biệt | UAV là loại máy bay không người lái đời đầu, có các tính năng cơ bản nhất gồm: thu hình, quan sát từ trên cao, bay theo tuyến đường được định sẵn. Mục đích sử dụng thu thập thông tin, sử dụng nhiều trong quân sự, dò tìm, cứu hộ,... | Sau phiên bản đầu tiên, Drone được ra mắt với những cải tiến hơn về hình dáng, kích thước, hiệu suất động cơ. Các tính năng gần như được giữ nguyên. Mục đích sử dụng gần như tương tự UAV. Tuy nhiên, thuật ngữ drone cũng có thể được dùng để gọi các loại máy bay không người lái khác. | Kế thừa các tính năng dòng máy bay không người lái đầu tiên, flycam là thiết bị được trang bị camera quan sát, mục đích sử dụng chủ yếu là thu hình, quay video. |
Máy bay không người lái hoạt động như thế nào?
Có rất nhiều bộ phận được thiết lập để giúp máy bay có thể hoạt động. Do đó, người bay cần hiểu các thức hoạt động của chúng bao gồm ảnh hưởng của tải trọng, khả năng truyền dữ liệu khi bay,... Từ đó, người bay có thể kiểm soát được máy bay không người lái của mình tốt hơn.
Hệ thống hoạt động
Hầu hết các máy bay không người lái hiện nay được trang bị hệ thống hoạt động UAS (Unmanned Aerial System). Đây sẽ là trái tim giúp thiết bị có thể bay và được kiểm soát từ trạm mặt đất. Bên cạnh đó, thiết bị cũng được thiết kế tích hợp cánh quạt, pin,... để giúp máy có thể vận hành trơn tru.
Tải trọng
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại máy bay không người lái khác nhau. Mỗi một thiết bị sẽ có các kích thước, trọng lượng khác nhau, cho tải trọng khác nhau. Tùy vào tải trọng của từng thiết bị mà người bay cần chú ý để đảm bảo an toàn khi bay.
Truyền dữ liệu
Để máy bay không người lái có thể được kiểm soát tốt hệ thống truyền dữ liệu của thiết bị này cần phải hoạt động trơn tru. Đây đóng vai trò là trung tâm liên lạc giữa máy bay và người điều khiển mặt đất khi bay. Công nghệ truyền dữ liệu của máy bay không người lái hiện nay chủ yếu là sử dụng công nghệ tần số vô tuyến để liên lạc, liên kết dữ liệu. Thông qua hệ thống truyền dữ liệu này, người bay có thể nắm được những dữ liệu quan trọng như thời gian bay còn lại, khoảng cách từ người điều khiển, khoảng cách đến mục tiêu, độ cao tốc độ bay và hơn thế nữa.
Thông thường, máy bay không người lái sử dụng tần số ở tần số 2,4 GHz để điều khiển và 5 GHz để video sẽ cho khả năng bay khoảng 20km. Trong khi những máy bay không người lái sử dụng tần số 900 MHz để điều khiển chuyến bay và 1,3 GHz để điều khiển video có thể bay hơn 30km.
Cách thức hoạt động
Máy bay không người lái phụ thuộc vào một số bộ phận phối hợp với nhau để có thể bay trong các điều kiện thay đổi. Trong khi con quay hồi chuyển và khả năng cất cánh và hạ cánh thẳng đứng, giúp việc điều khiển máy bay không người lái từ xa dễ dàng hơn, thì công nghệ GPS và LiDAR giúp máy bay không người lái có khả năng định hướng mạnh mẽ, có thể quay về điểm ban đầu dễ dàng.
Dò đường bay
Trong hầu hết các máy không người lái sẽ được tích hợp Hệ thống vệ tinh dẫn đường toàn cầu kép (GNSS). Công nghệ này cho phép thiết bị hoạt động ở cả chế độ vệ tinh và không vệ tinh, cung cấp khả năng kết nối nâng cao trong quá trình hoạt động.
Đồng thời, GNSS cũng cho phép tính năng Return to Home trên máy bay không người lái hoạt động thông qua bộ điều khiển từ xa của trạm mặt đất. Điều này giúp người bay nhận được thông báo về việc liệu có đủ vệ tinh GNSS cho máy bay không người lái để máy bay không người lái bay độc lập hay không, vị trí hiện tại của máy bay so với phi công và “điểm xuất phát” để máy bay không người lái quay trở lại.
Con quay hồi quy trong máy bay không người lái
Trong máy bay không người lái, con quay hồi quy được thiết kế bao gồm một bánh xe có thể quay bất kì hướng nào, dùng để đo tốc độ quay. Nó đóng vai trò ổn định máy bay khi máy bay gặp tình trạng nghiêng máy, giúp duy trì hướng đi và trải nghiệm bay mượt mà cho người dùng.
Các loại máy bay không người lái
Máy bay không người lái có rất nhiều loại, được thiết kế phù hợp với nhu cầu riêng của các ngành công nghiệp khác nhau. Ví dụ như chụp ảnh, tưới tiêu, dò tìm,...
Máy bay không người lái trực thăng cánh quạt đơn (Single-Rotor Helicopter Drone)
Single-Rotor Helicopter Drone được thiết kế tương tự như một chiếc trực thăng kích thước nhỏ và có thể chạy bằng khí đốt hoặc điện. Cùng với đó là cánh quạt đơn cho thiết bị khả năng bay ổn định với quãng đường dài hơn. Thông thường, máy bay không người lái này thường được sử dụng để vận chuyển các vật thể nặng, khảo sát đất liền và dùng trong nghiên cứu khí hậu.
Ưu điểm
- Chịu tải trọng lớn.
- Khả năng bay tốt hơn, độ ổn định cao.
- Có thể vận chuyển trọng lượng lớn.
Nhược điểm
- Khó sử dụng, chỉ phù hợp với người được đào tạo chuyên sâu.
Máy bay không người lái đa cánh quạt (Multi-Rotor Drone)
Bạn đã biết Drone là gì? Vậy còn Multi-Rotor Drone là gì? Multi-Rotor Drone là dạng máy bay không người lái nhỏ và nhẹ nhất thị trường. Đây cũng là loại drone phổ biến nhất hiện nay. Tuy thiết bị có nhiều hạn chế về khoảng cách, tốc độ và độ cao khi bay nhưng với những gì chúng có thể đem lại đã là một sự thỏa mãn rất lớn cho các anh em đam mê môn trò chơi này. Thông thường những loại drone này chỉ bay được khoảng 20-30 phút trên không và mang theo máy ảnh có tải trọng nhẹ. Một số máy bay không người lái multi-rotor phổ biến có thể kể đến như: DJI Air 3, DJI Mavic 3, DJI Mini 4 Pro,...
Ưu điểm
- Dễ tiếp cận với người dùng.
- Dễ sử dụng.
- Gi á thành hợp lý.
- Lựa chọn hoàn hảo cho người mới bắt đầu.
Nhược điểm
- Độ bền kém.
- Thời gian bay ngắn.
- Không ổn định, khó khăn khi bay trong điều kiện có gió.
- Không thể bay đi xa.
Máy bay không người lái cánh cố định (Fixed-Wing Drone)
Fixed-Wing Drone tương tự như một máy bay bình thường với thiết kế cánh cố định trên thân máy. Cánh drone này đóng vai trò cung cấp lực nâng, cho hiệu quả hoạt động tốt hơn so với cách quạt drone thông thường. Drone này thường sử dụng nhiên liệu thay vì điện, cho phép bay trong khoảng 16 giờ.
Kích thước của drone này khá lớn nên khi cất cách và hạ cách cần sử dụng đường băng tương tự máy bay. Thường thiết bị này được sử dụng bởi quân đội và các tổ chức phi chính phủ để vận chuyển hàng hóa tới những khu vực khó tiếp cận.
Ưu điểm
- Độ bền cao.
- Có thể bay ở khoảng cách xa và mang theo vật nặng.
- Hoạt động tốt trong điều kiện gió mạnh.
Nhược điểm
- Khó hạ cánh do cánh cấu tạo không thể bay lượn.
- Cần nhiều không gian cất và hạ cách như máy bay thường.
- Cần đào tạo chuyên sâu để sử dụng.
Máy bay không người lái VTOL (VTOL Drone)
VTOL Drone là máy bay không người lái được thiết kế kết hợp giữa Fixed-Wing Drone và Rotor Drone. Sự kết hợp này mang lại cho loại drone này khả năng bay thẳng đứng mà không cần đường bay, độ bền cao, hiệu quả hoạt động tốt. Với những ưu điểm vượt trội của mình, loại drone này thường được các doanh nghiệp tận dụng nhằm cắt giảm thời gian lao động, nâng cao hiệu suất làm việc.
Ưu điểm
- Di chuyển được quãng đường dài.
- Có khả năng bay lơ lửng.
- Có thể chờ được trọng tải lớn.
Nhược điểm
- Công nghệ mới phát triển còn có nhiều sai sót.
- Người bay cần được đào tạo chuyên sâu.
Ứng dụng Drone trong cuộc sống
Trong lĩnh vực quân sự
UAV là máy bay không người lái được sử dụng phổ biến cho các mục đích quân sự như: do thám, tình báo, theo dõi thông tin chiến thuật trên chiến trường. Đồng thời, các UAV ngày nay còn được trang bị thêm camera giúp quay video trực tiếp, phục vụ hiệu quả cho các công tác hoạt động của quân đội.
Trong công tác cứu hộ, cứu nạn
UAV, Drone và Flycam đóng vai trò quan trọng trong công cuộc cứu hộ, cứu nạn. Thiết bị cho phép bay lên cao, giúp phát hiện người gặp nạn và theo dõi tình hình cứu nạn một cách nhanh chóng và thuận tiện, có thể thâm nhập các địa bàn khó tiếp cận do thiên tai, động đất,...gây ra. Đồng thời, chúng cũng giúp quan sát và thu thập thông tin thời tiết, truyền tin kịp thời cho người điều khiển để đưa ra những phương án xử lý nhanh chóng.
Trong lĩnh vực nông nghiệp
Trong nông nghiệp, UAV được sử dụng rộng rãi dùng để giám sát cây trồng, vật nuôi, quản lý nông trại một cách hiệu quả hơn. Đồng thời, thiết bị còn hỗ trợ con người thực hiện các công việc khó khăn và nguy hiểm như phun thuốc trừ sâu, tưới tiêu,...
Trong nghiên cứu khoa học
Máy bay không người lái có thể được sử dụng để nghiên cứu các khoa học, thực hiện các hoạt động mà con người không thể tự thực hiện nếu không có thiết bị hỗ trợ. Ví dụ điển hình đó là trạm nghiên cứu NASA, Hoa Kỳ đã thử nghiệm máy bay không người lái du hành vũ trụ với số hiệu X-37B UAV. Máy bay này đã lặng lẽ thực hiện quay vòng quanh trái đất trong vòng 2 năm với mục đích khám khá và đổi mới không gian. Tuy chưa có công bố chính xác về nghiên cứu này, tuy nhiên việc áp dụng máy bay không người lái trong việc thay đổi tương lai có thể xảy ra chứ không phải không.
Trong lĩnh vực điện ảnh
Thiết bị hỗ trợ ghi hình với những góc quay khó từ trên cao, mang lại những thước phim hoành tráng, hùng vĩ,...khó có thể thực hiện. Qua đó, thiết bị giúp nâng cao chất lượng điện ảnh nước nhà, mở ra tương lai phát triển nghệ thuật quay phim chất lượng cao.
Trên đây, chúng tôi đã giải thích cho bạn các thuật ngữ Drone, Flycam, hay FPV Drone là gì. Nếu bạn đang muốn tìm mua cho bản thân hoặc cho doanh nghiệp của mình một chiếc Drone, Flycam, hay FPV Drone, hãy cho chúng tôi biết. VJShop sẽ cung cấp cho bạn những thiết bị phù hợp với nhu cầu của bản thân.